Pakiet Mobilności – istotne zmiany dla branży transportowej
Przedsiębiorstwa transportowe stanęły przed kolejnymi wyzwaniami ustawodawcy unijnego, który wprowadził tzw. Pakiet Mobilności. Pierwsze zmiany – dotyczące czasu pracy kierowców, zaczęły obowiązywać 20 sierpnia br. Kolejne wprowadzane będą sukcesywnie przez kolejne 6 lat.
Częstsze powroty
Jedną ze zmian jest obowiązek powrotu kierowcy do miejsca jego zamieszkania lub centrum operacyjnego firmy przynajmniej co 3 lub 4 tygodnie. Kierowca odbiera w tym miejscu przynajmniej jeden regularny tygodniowy odpoczynek w okresie kolejnych czterech tygodni.
Odbiór skróconych odpoczynków tygodniowych
Dopuszczono możliwość odbioru kolejno dwóch następujących po sobie skróconych okresów odpoczynku tygodniowego (24 h) pod warunkiem, że w ciągu dowolnych kolejnych czterech tygodni wykorzysta przynajmniej cztery tygodniowe okresy odpoczynku, z których przynajmniej dwa będą regularnymi tygodniowymi okresami odpoczynku. Dwa kolejne skrócone okresy odpoczynku kierowca musi rozpocząć poza państwem członkowskim siedziby pracodawcy i poza państwem swojego miejsca zamieszkania. Ta zmiana dotyczy jednak wyłącznie kierowców wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe rzeczy.
Jeśli kierowca wykorzystał dwa kolejne skrócone okresy odpoczynku, następujący po nich okres tygodniowego odpoczynku musi być poprzedzony okresem odpoczynku będącym rekompensatą za wcześniejsze ich skrócenie (innymi słowy rekompensata za kolejne dwa skrócone odpoczynki tygodniowe musi zostać odebrana przed następującym po nich regularnym tygodniowym odpoczynkiem).
Odbywanie odpoczynku tygodniowego w kabinie
Regularne tygodniowe okresy odpoczynku oraz każdy odpoczynek tygodniowy trwający ponad 45 h wykorzystywany jako rekompensata za wcześniejszy skrócony tygodniowy okres odpoczynku, nie mogą być odbierane w pojeździe, a wszelkie koszty zakwaterowania poza pojazdem obciążają pracodawcę. Nowe przepisy ustalają także wymagania wobec miejsca zakwaterowania ‒ ma być ono m.in. odpowiednie dla każdej płci oraz wyposażone w odpowiednią infrastrukturę noclegową i sanitarną.
Odpoczynek i przerwy
W wyjątkowych okolicznościach kierowca może przekroczyć dzienny i tygodniowy czas prowadzenia pojazdu o maksymalnie 1 h, aby dotrzeć do bazy pracodawcy lub swojego miejsca zamieszkania na czas odpoczynku tygodniowego. Dotyczy to zarówno udawania się na regularny (45 h), jak i skrócony (min. 24 h) odpoczynek. Wyjątkowymi okolicznościami będą głównie przypadki nagłe, których nie można uniknąć ani przewidzieć i w których stosowanie przepisów w całości staje się ‒ bez uprzedzenia ‒ czasowo niemożliwe. Nie może to jednak zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego. Na tych samych zasadach kierowca będzie mógł przekroczyć dzienny i tygodniowy czas prowadzenia pojazdu o maksymalnie 2 h, pod warunkiem że odbył przerwę trwającą nieprzerwanie co najmniej 30 minut tuż przed tym dodatkowym czasem prowadzenia pojazdu niezbędnym, aby dotrzeć do centrum operacyjnego pracodawcy lub miejsca zamieszkania kierowcy w celu odbycia regularnego tygodniowego okresu odpoczynku (45 h). Przed podjęciem dalszej jazdy lub najpóźniej po przybyciu do domu kierowca ma obowiązek dokonania adnotacji przyczyn przedłużenia czasu prowadzenia pojazdu.
Dopuszczono również odbiór 45-minutowej przerwy przez kierowcę pracującego w załodze wieloosobowej w poruszającym się pojeździe, o ile jest on prowadzony przez innego kierowcę.
Praktyka
Pomimo, że pierwsza część zmian Pakietu Mobilności weszła w życie stosunkowo niedawno, praktycy wskazują już na wiele wątpliwości w interpretacji przepisów i obowiązków dokumentowania spełnienia wymogów nowych uregulowań, który obciążał będzie w głównej mierze pracodawcę. Pracodawcy chcąc spełnić wymogi nowych przepisów zmuszeni będą do szczególnej dbałości o kompletność dokumentacji, a dla swojego bezpieczeństwa powinni rozważyć także przyjęcie nowych reguł wewnętrznych, np. w zakresie limitów kosztów zakwaterowania kierowców, gdyż sam Pakiet Mobilności nie zobowiązuje kierowcy do uzgadniania wysokości tych kosztów z pracodawcą.